Hospices én de dood: tijd om taboes te doorbreken

maandag - 16 september 2024

Taboes rondom de dood moeten doorbroken worden, bepleit Carla Aalderink, directeur van VPTZ Nederland. Zij stelt daarnaast dat er nieuwe hospicebedden nodig zijn en dat het hospice cruciaal blijft.

 

Nu half Nederland over elkaar heen is gebuiteld om zijn mening te geven over het hospice in Bloemendaal dat er niet komt, wordt het hoog tijd orn deze discussie in een breder perspecief te plaatsen. Want één ding is duidelijk: in Nederland is in de komende jaren een uitbreiding van het aantal hospicebedden hard nodig. VPTZ Nederland, koepelvereniging van ruim 200 vrijwilligersorganisaties in de palliatieve terminale zorg, waaronder zo'n 140 hospices, juicht maatschappelijke initiatieven op dit vlak daarom alleen maar toe.


Weerstand en taboe

Hospices bieden essentiële zorg in de laatste levensfase. Ze creëren een veilige omgeving waar mensen waardig kunnen sterven, ondersteund door toegewijde en deskundige vrijwilligers. De situatie in Bloemendaal is niet uniek. Wel vaker stuiten plannen voor de bouw van nieuwe hospices op weerstand van omwonenden, meestal ingegeven door onbekendheid en angst. Mensen vrezen confrontatie met de dood, bijvoorbeeld door voorbijrijdende rouwauto's of een waardevermindering van hun woning. Deze bezwaren en angsten komen voort uit een diepgeworteld taboe rondom de dood, dat we als samenleving moeten doorbreken. We zullen de dood -net als vroeger- moeten omarmen als integraal onderdeel van het leven. Over het algemeen verdwijnen bezwaren zodra een hospice geopend is en buurtbewoners de waarde ervan inzien.

 
In een tijd waarin de vergrijzing sterk toeneemt en de vraag naar palliative zorg groeit, is de bouw van nieuwe hospices niet alleen wenselijk, maar ook hard nodig. Onderzoek toont aan dat de behoefte aan hospicebedden in de komende decennia alleen maar groter wordt. VPTZ Nederland benadrukt dat er landelijk meer hospicebedden nodig zijn, rekening houdend met regionale verschillen. Nieuwe initiatieven of uitbreiding van bestaande hospices zullen we dus moeten aanmoedigen en waarderen.


Gemeenschapszin

Hospices zijn vaak het resultaat van lokaal initiatief en worden gedragen door vrijwilligers. Deze vrijwilligers vervullen een cruciale en kwalitatieve rol in de terminale zong. Zonder financiële steun van lokale ondernemers en burgers zouden hospices niet kunnen bestaan. Hospices zijn daarmee een mooi voorbeeld van omzien naar elkaar, gemeenschapszin, solidariteit en lokaal burgerinitiatief.


Verrijking

Nieuwe hospices vormen geen bedreiging, maar juist een verrijking voor de gemeenschap. Ze bieden niet alleen een plek om waardig te sterven, maar ook een plek waar het leven wordt gevierd. Hospices creëren ruimte voor oprechte aandacht en warme zorg, waarden die elke gemeenschap zou moeten omarmen. Het is daarom mooi en hoopvol dat zoveel mensen juist hun verontwaardiging hebben uit- gesproken over het verzet tegen het hospice in Bloemendaal. De komst van nieuwe hospices biedt een kans om als samenleving sterker en meer verbonden te worden. Laten we de taboes doorbreken en accepteren dat de dood net als het leven, een plaats verdient in ons hart en in onze buurt.


■ Carla Aalderink is directeur van VPTZ Nederland, een koepelorganisatie in de palliatieve terminale zorg.

Tekst en beeld overgenomen uit het AD van 14-09-2024; foto Camiel Beekers